BIOS Sesli Hata Uyarılarının ve POST Mesajlarının Anlamı ve
Çözümü
Normal bir boot
işlemi esnasında sizin düğmeye basmanızla birlikte önce bilgisayarın bütün
bileşenlerine güç verilir, ekran kartınız hemen kendi reklamını yapar ve POST
ekranına gelirsiniz. Burada, anakartınız “Aabi bakalım bana neler takılıymış”
havalarında bütün bileşenleri ufak bir teste tabi tutar. Size bu sırada ekranda
işlemcinizin hızı, ram miktarınız gibi bazı bilgiler verilir.
İşletim
sisteminin yüklenmeye başlamasından hemen önce ekrana (eğer ben yeterince
hızlıyım diyorsanız Pause tuşuna basarak istediğiniz kadar seyredebileceğiniz)
bir tablo gelir. Bu tabloda kabaca POST işleminin sonuçlarını görürsünüz
diyebiliriz. Peki ya normal bir boot gerçekleşmezse?
Bilgisayarın
başlamasını engelleyecek herhangi bir hatada ya sesli ya da POST hata mesajları
alırsınız. İyimser olmanın bir alemi yok. Sesli hata mesajları genellikle
ölümcül, POST mesajları ise genellikle uyarı niteliğindedir. Genellikle diyorum
çünkü, ekran kartı arızasını işaret eden bir sesli hat mesajı sadece ekran
kartınızın yerinden oynamasıyla da ortaya çıkabilir.
|
|
Hata
|
Anlamı
|
|
1
|
Sürekli Ses
|
Güç kaynağı arızası
|
|
2
|
Birçok kısa bip
|
Anakart arızası
|
|
3
|
1 uzun
|
Bellek tazelenmesinde hata
|
|
4
|
1 uzun 1 kısa
|
Anakart veya BIOS çipi
arızası
|
|
5
|
1 uzun 2 kısa
|
Ekran kartı arızası
(Genellikle eski kartlardaki DIP switch kaynaklıdır)
|
|
6
|
1 uzun 3 kısa
|
Ekran kartı arızası
|
|
7
|
2 uzun 1 kısa
|
Ekran kartı arızası
(RAMDAC kaynaklı (?) )
|
|
8
|
2 kısa
|
Bellek parity (eşlik)
hatası
|
|
9
|
3 kısa
|
Belleğin ilk 64k’lık
bölümünde hata
|
|
10
|
4 kısa
|
Timer hatası
|
|
11
|
5 kısa
|
İşlemci hatası
|
|
12
|
6 kısa
|
Klavye işlemcisi hatası
|
|
13
|
7 kısa
|
İşlemci hatası
|
|
14
|
8 kısa
|
Ekran kartı belleğinde
okuma/yazma hatası
|
|
15
|
9 kısa
|
BIOS ROM hatası
|
|
16
|
10 kısa
|
CMOS okuma/yazma hatası
|
|
17
|
11 kısa
|
Tampon Bellek Hatası
|
1. hata için,
güç kaynağınızın bağlantılarını kontrol edip bir deneme daha yapın. Eğer sorun
devam ediyorsa, üç vakte kadar size yeni bir güç kaynağı gelecek demektir.
2, 4, 10, 12, 15
e 16 numaralı hatalar için, tüm kartları işlemciyi ve RAM’leri söküp tekrar
takın. Öncelikle mümkün olduğunca az bileşenle bilgisayarı başlatmaya çalışın.
4, 15 ve 16 numaralı hatalarda BIOS çipinin yerine düzgünce oturduğundan emin
olmak için üstüne hafifçe bastırın. Değişen bir şey yoksa 4, 15 ve 16 numaralı
hatayla karşı karşıyaysanız yeni bir BIOS çipi edinin, yok eğer değilseniz
zaten yeni bir anakartınız olacağınız için BIOS çipiniz otomatik olarak
değişmiş olacaktır.
3, 8 ve 9 numaralı
hatalarla baş etmek için öncelikle RAM’lerinizin yerlerine düzgün
oturduklarından ve yuvalarla aralarında herhangi bir yabancı maddenin
bulunmadığından emin olun. Eğer birden fazla bellek modülü kullanıyorsanız
değişik kombinasyonlar deneyin. Hata hala devam ediyorsa belleklerinizi tek tek
deneyerek sorunun hangisi/hangilerinde olduğunu bulabilirsiniz.
5, 6 ve 7
numaralı mesajı alıyorsanız, ekran kartınızın yerine iyice oturduğundan ve
monitör bağlantısının düzgünce bir şekilde yapıldığından emin olun. Problem
sürüyorsa başka bir ekran kartı ile bilgisayarı başlatmayı deneyin. Sonuç
alırsanız sizi tebrik ederiz çok yakın bir zamanda yepyeni bir ekran kartınız
olacak. Ekran kartlarıyla ilgili alacağınız sesli hata mesajlarının neredeyse
tamamı 6 numara olacaktır. Bu nedenle şimdiden “diii di dit dit” sesine
alışmanızda fayda var.
11, 13 ve 17
numaralı hatalar için işlemcinizin düzgün bir şekilde takıldığından emin olun.
Mümkünse başka bir işlemciyle denemelerde bulunun, sonuç alamazsanız özellikle
17 numaralı hata için anakartınızdan şüphelenin.
POST Mesajları
BIOS ROM
checksum error - System halted: BIOS çipindeki bir hatayı gösterir. Çipte fiziksel hata veya BIOS
yazılımında bozukluk olabilir. Sisteminizi yeni bir BIOS ile update edin, sorun
devam ediyorsa yeni bir BIOS çipi edinmeniz gerekecek.
CMOS battery
failed: BIOS piliniz
bitmiş veya bitmek üzere. Pilin türünü belirleyip en yakın saatçiden yenisini
alabilirsiniz.
CMOS checksum
error - Defaults loaded: Herhangi
bir nedenden dolayı BIOS ayarlarınızda bozukluk oluşmuş (muhtemelen bitmek
üzere olan BIOS pili yüzünden). Varsayılan ayarlar yüklenerek sisteminizin
zarar görmesi engellenmiş.
Floppy
disk(s) fail: Sisteminize
takılı bulunan disket sürücü(ler) ile BIOS’taki disket sürücü ayarları
birbirini tutmuyor. Disket sürücünüzün bağlantılarını kontrol edin, BIOS’taki
ayarlar yanlışsa düzeltin. Sorun devam ediyorsa disket sürücünüzde muhtemel bir
fiziksel arıza var demektir.
Keyboard
error or no keyboard present: Belki de en çok karşılaşılan POST mesajı. Bu mesaj genellikle
“Press F1 to continue” diye devam eder. Siz de olmayan klavyenin F1 tuşuna basarak
hatadan kurtulabilir veya yeni bir klavye takarak işleme devam edebilirsiniz.
Memory test
fail: POST mesajlarının
belki de en can sıkıcısı. BIOS’taki bellek ayarlarınızda olabilecek bir
problemden kaynaklanabildiği gibi, bellek modüllerinizdeki kısmi (kısmi=belli
bir bölümündeki) arıza nedeniyle de ortaya çıkailir. Ayarlarınızdan eminseniz,
başka bir bellek ile sisteminizi tekrar açmayı deneyin.
Hard Disk(s)
Fail: Sisteminizde mevcut
disk(ler)le BIOS’ta belirilmiş disk ayarları birbirini tutmuyor demektir.
BIOS’tan disk ayarlarını otomatiğe getirin, master/slave ayarlarını kontrol
edin. Sorun devam ediyorsa disk sürücünüzde fiziksel bir bozukluk kuvetle
muhtemeldir.
Bunlar POST
hatalarının sadece belli başlı olanları. Sistem-spesifik olarak hata mesajları
ile karşılaşabileceğinizi tekrar hatırlatmamda bir sakınca yok.
0 yorum:
Yorum Gönder