LİST BOX (LİSTE KUTUSU)
List Box elemanları listelemek, sıralamak gibi
özellikler sunan genel amaçlı bir kontroldür. DirectoryListBox, DriveListBox,
FileListBox gibi türevleri vardır. Component Palette araç çubuğunda bulunan List Box kontrolünü
seçili duruma getirip formun üzerine tıklama yapılır ve formun üstüne “Liste Kutusu” nesnesi eklenmiş
olur.
PROPERTIES
ÖITEMS
Liste kutusunda bulunması istenen
elemanlar tasarım zamanı yükleneceği gibi çalışma zamanında da Items özelliğinin metotları ile yapılır.
Açılacak listede bulunması istenilen elemanları listeye
tasarım anında eklenmesi Object
Inspector penceresinden Items özelliğine çift tıklayarak gelen pencereden
kolaylıkla yapılabilir.
Items
özelliğinin Önemli Alt Bölümleri:
Items.Add(eleman):
Bu özellik ile listenin sonuna yeni elemanlar eklenebilir.
ListBox1.Items.Add
(‘istanbul’);
ListBox1.Items.Add
(‘ankara’);
Items.Insert(SatırNo,Eleman):
Add metodu verilen eleman sona eklenir. Araya eklemek için Insert yöntemi
kullanılır. Örneğin; ikinci satıra ‘izmir’ elemanını eklemek için: ListBox1.Items.Insert(1,‘izmir’); İlk elemanın numarası 0 olduğu için bir
eksiği kullanılır. Items.Count: Listede kaç eleman olduğunu
verir.
ListBox1.Items.Count;
Items.Delete(Index): Index numarası verilen elemanı listeden
çıkarır.
ListBox1.Items.Delete(0);
Items.Strings[ElemanNo]:
Listedeki ElemanNo numaralı elemanı öğrenmeye ve değiştirmeye yarar. İlk
elemanın numarası 0’dır. Satır numarası verilen eleman yoksa işlem yapılmaz.
ListBox1.Items.Strings[SatırNo] satırı ve Listbox1.Items[SatırNo] satırı aynı işlemi yapar.
ListBox1.Items.Strings[3]
:= ’bursa’;
Items.ExChange(Eleman1,Eleman2): İki elemanın yerini değiştirir.
Örneğin;
birinci ve ikinci elemanın yerini değiştirmek için:
ListBox1.Items.Exchange(0,1);
Items.Move(Index,YeniIndex): Index ile verilen elemanı YeniIndex ile
verilen satıra taşır. Örneğin; ikinci
elemanı beşinci satıra taşımak için:
ListBox1.Items.Move(1,4);
Items.IndexOf(Eleman): Verilen elemanın listede kaçıncı eleman
olduğunu bulur. Verilen eleman yoksa geriye –1 döner. Bu özellik ile bir
elemanın listede olup olmadığı kontrol edilebilir. Items.SaveToFile(dosyaadı): Listedeki elemanları dosyaya satır-satır
kaydeder.
ListBox1.Items.SaveToFile(‘okul.txt’);
Items.LoadFromFile(dosyaadı): verilen dosyadaki satırları listeye
ekler.
ListBox1.Items.LoadfromFile(‘okul.txt’);
ÖTOPINDEX
Bu özellik listenin o anda ekranda görülen kısmında en
üstteki elemanın Indexini öğrenmeye ve
değiştirmeye yarar.
ÖSORTED
Bu
özellik True ise listedeki elemanlar alfabetik sıraya dizilir. Listeye eklenen
elemanlar sona değil alfabetik sıraya göre dizilir. Ancak bu sıralama işlemi
sayılar üzerinde doğru etkiyi göstermez. Çünkü alfabetik olarak 10 sayısı 2
sayısından önce gelir.
ÖCOLUMNS
Bu özellik ile
liste kutusu birkaç satır yapılabilir.
0 ise: Liste kutusu tek sütundur ve listenin
ekranda görülen kısmının dolmasıyla listeye dikey scrollbar eklenir.
0 değilse: Listenin genişliği verilen sayıda
bölünür ve bir sütunun
dolmasıyla ikinci sütuna geçilir. Listenin görülen kısmındaki sütunların
dolmasıyla listeye yatay scrollbar eklenir.
ÖMULTISELECT
Bu özellik
True ise liste içinde birden fazla eleman seçilebilir.
ÖSELCOUNT,SELECTED[INDEX]
SelCount özelliği List Box içindeki seçili olan
eleman sayısını verir. Selected özelliği de Index nolu elemanın seçili olup olmadığını bildirir.
ÖEXTENDEDSELECT
MultiSelect özelliği True ise
listeden birden fazla eleman seçilebilir.
True ise:
Windows’un Dosya yöneticisi – Explorer programındaki gibi değişik
şekillerde listeden eleman seçilebilir. (Shift + yön tuşları ile veya Ctrl +
click v.b.)
ÖSTYLE
Bu özellik List Box kontrolünün verileri nasıl
göstereceğini belirtir. Şu değerleri alabilir;
IbStandard: Bütün veriler string ve aynı
yükseklikte olur.
IbOwnerDrawFixed: List Box’taki verilerin yüksekliği aynı
olmak şartıyla ItemHeight özelliğiyle
ayarlanır.
IbOwnerDrawVarible: List Box’taki
verilerin yüksekliği birbirinden farklı olarak ayarlanabilir.
METHODS
CLEAR
Listedeki tüm
elemanları bir kerede silmek için bu metot
kullanılır.
COMBO BOX (AÇILAN LİSTE
KUTUSU)
Aşağı doğru açılabilen bir liste
kontrolüdür. Component palette araç çubuğunda bulunan Combo Box kontrolünü
seçili duruma getirip formun üzerine tıklama yapılır ve formun üstüne “Açılan Liste Kutusu” nesnesi
eklenmiş olur. Combo Box normalde ekrana
tek satır halinde gelir. Genellikle, değerleri daha önceden belli olan
elemanların seçimi için kullanılırlar. Liste kutusuna benzer fakat listedeki
elemanlardan sadece seçileni ekranda görüntüler. Combo box başlangıçta herhangi
bir eleman içermez.
Combo Box Kontrolüne Eleman
Ekleme:
Çalışma anında combo box’ta
listelenmesi istenilen bilgiler Object
Inspector penceresinde
Items özelliğinden yaralanılarak belirlenir. Items özelliğine
ait metin kutusunun sonuna eklenilen düğmede tıklama yapılırsa, ekrana String
List Editör diyalog kutusu aracılığı ile listelenecek seçeneklerin girişi
yapılır.
Items.Add(eleman)
Bu özelliği
kullanarakta listenin sonuna yeni eleman ekleyebiliriz.
ComboBox1.Items.Add
(‘İSTANBUL’);
ComboBox1.Items.Add
(‘İZMİR’); gibi.
Combo Box Kontrolünden
Eleman Silme:
Items.Delete(Index)
Index
numarası verilen elemanı listeden çıkarır.
ComboBox1.Items.Delete(0);
// Listedeki ilk elemanı sil.
ComboBox1.Items.Delete(ComboBox1.ItemIndex);
// Seçili elemanı sil
PROPERTIES
Style
Aşağıdaki değerlerden birini alarak Combo Box’ın stilini belirler.
csDropDown: Aşağıya doğru açılabilen bir Combo Box
oluşturur. Kullanıcı bilgi girişi yapabilir. Kutudaki tüm veriler aynı
yüksekliktedir.
csDropDownList: Aşağıya doğru açılabilen bir Combo Box
oluşturur. Kullanıcı bilgi girişi yapamaz. Kutudaki tüm veriler aynı
yüksekliktedir.
csSimple: Aşağıya doğru açılmayan bir Combo Box
oluşturulur. Kullanıcı bilgi girişi yapabilir. Aşağıya doğru açılmadığı için
kullanıcı yukarı ve aşağı tuşları ile
bir seçim yapabilir.
csOwnerDrawFixed: Aşağıya doğru açılabilen bir Combo Box
oluşturulur. Kullanıcı bilgi girişi yapamaz. Kutudaki verilerin yükseklikleri
ItemHeight özelliğiyle değiştirilebilir. Bu tipteki Combo Box’lar grafik
nesnelerde içerebilir. DriveComboBox
kontrolü bu tip Combo Box’a örnek olarak verilebilir.
csOwnerdrawVariable: Aşağıya doğru açılabilen bir Combo Box
oluşturulur. Kullanıcı bilgi girişi yapamaz. Kutudaki verilerin yükseklikleri
farklı olabilir. Bu tipteki Combo Box’lar grafik nesnelerde içerebilir.
DropDownCount:
Bu özellik Combo Box aşağıya doğru açılırken gösterilecek olan eleman
sayısını belirtir. Eğer herhangi bir değer belirtilmezse varsayılan değer
8’dir. MaxLength: csDropDown, csSimple tipindeki Combo Box’lara
kullanıcı bilgi girişi yapabilmekteydi. Bu özellikle, istenirse kullanıcının
giriş yapabileceği karakter sayısı sınırlandırılabilir yada 0 verilerek sınır
kaldırılır.
EVENTS
OnClick
(Sender:TObject): Kullanıcının kutudan bir eleman seçmesi ile bu olay
meydana gelir. OnChange
(Sender:TObject): Kullanıcının kutudan bir eleman seçmesi veya kutuya bir
şey yazması ile bu olay meydana gelir.
CHECK BOX (İŞARET KUTUSU)
Kullanıcının bir seçeneği aktif veya pasif duruma
getirmesi için kullanılan bir kontroldür.
Bu kontrol üç durumdan birinde
bulunabilir:
Checked: İşaretli
UnChecked: İşaretsiz
Grayed: Bu durum temsil ettiği şeyin
belirsizliğini gösterir.
PROPERTİES
ÖCHECKED
Bu özellik
CheckBox kontrolünün işaretli mi, işaretsiz mi olduğunu öğrenmeye ve
değiştirmeye yarar.
Seçili
ise: CheckBox 1.Checked:= true;
Seçili
değil ise: CheckBox 1.Checked:= false;
Grayed durumu içinde State
özelliği kullanılır.
ÖSTATE
Checked
özelliği gibi CheckBox’ın durumunu
öğrenmeye yarar. Tek farkı Grayed durumuna da getirilebilir.
CheckBox 1.State:=
cbChecked;
CheckBox
1.State:= cbUnChecked;
CheckBox
1.State:= cbGrayed;
ÖALIGNMENT
Bu özellik
caption özelliği ile belirlenen yazının, işaretin sağına mı soluna mı
yazılacağını belirler.
CheckBox
1.Alignment:= taLeftJustify;
CheckBox
1.Alignment:= taRightJustify;
RADIO
BUTTON (SEÇENEK KUTUSU)
Radio Button
kontrolü Check Box’tan farklı olarak
birkaç seçenekten birini seçme imkanı veren bir kontroldür.
PROPERTİES
ÖCHECKED
Checked
özelliğinin True olması Radio Button düğmesinin seçili olması demektir.
RADIO GROUP
Bu kontrol Radio düğmelerini gruplamak için değil
istenen sayıda Radio düğmesini çalışma zamanı oluşturmak için kullanılır.
PROPERTİES
ÖITEMS
Bu özellik ile
yeni düğmeler eklenebilir. List Box’ın Items özelliğiyle aynıdır.
ÖITEMINDEX
Seçili olan elemanın numarası bu
özellikle öğrenilebilir.
ÖCOLUMNS
Bu özellik
düğmelerin kaç sütunda gösterileceğini belirler.
EVENTS
OnClick (Sender:TObject): Radio
Group nesnesinin Click olayı çerçevenin tıklanması ile değil içindeki bir düğmenin tıklanmasıyla meydana
gelir. Hangi düğmenin tıklandığı ise ItemIndex özelliği ile öğrenilebilir.
PANEL KONTROL ELEMANI
PROPERTİES
ÖBEVELINNER, BEVELOUTER
İç ve dış çerçevelerin üç boyutlu görünümü bu iki
özellikle belirlenir.
ÖBEVELWIDTH, BORDERWIDTH
Bu iki özellikle üç boyut efekti sağlayan
çerçevelerin genişlikleri belirlenir.
ÖCAPTION
Panelin içindeki yazı bu özellikle belirlenir.
GROUP BOX (GRUPLAMA KUTUSU)
Bu kontrol tek
başına değil diğer kontrolleri gruplamak için kullanılır. Bu çerçeveler içine konan kontroller,
çerçeveye bağımlıdırlar ve konumları bu çerçeve dışına taşamaz. Örneğin; birkaç
kontrolü birden görünür veya görünmez yapmak için hepsinin Visible özelliğini
tek tek değiştirmek yerine çerçevenin Visible özelliği değiştirilerek sorun halledilir.
Kontrolün tek başına kullanılması anlamsızdır. Birkaç seçenekten birini seçme
imkanı veren bir kontrol oluğu için en az iki tane birlikte
kullanılmalıdır. Gruptaki Radio
düğmelerinden biri seçildiğinde diğeri pasif olur. Aynı anda bir grupta iki
tane işaretli düğme bulunmaz.
0 yorum:
Yorum Gönder