Özetçe-
Dünyanın
çeşitli köşelerinde tekelleşme davaları, tazminat davaları süre dursun,gönüllü
ve bilgi paylaşılmalıdır ilkesiyle yola çıkan ve dünyanın dört bir yanından
katılan bilgisayar kullanıcılarının desteği ile büyüyen ve geleceğin işletim
sistemi olmaya aday bir işletim sistemi LİNUX...
Ve yıllar süren çalışmanın
meyvalarının alınması bu yeni sistemin yavaş yavaş tüm dünyaya
yayılması.Yeniliğe açık ve gerçekten öğrenmeye açık bir işletim sisteminin
gelişi olay oldu.Üstelik lisans gerektirmeyen ve kullanıcının geliştirebilmesi
için kaynak kodu açık bir işletim sistemi insanlara üretmeye ve araştırıp
geliştirmeye yönelten bir işletim sistemi diğerlerinin yavaş yavaş önüne
geçmeye başladı.Geleceğin işletim sistemi, kurulumu basit ve komplike olan İnternet
açık, Network uygulamalarında başarılı ve bir işletim sistemi için ,bir çok
seçenek hepsinin toplandığı bir sistem Linux,Özellikle C/C++ ile programlama
yapanların rahatlıkla tercih edebilecekleri bir ortam.Kısacası gelişime
ilerlemeye ve büyümeye hazır yeni bir ekol olarak bir çok bildik sistemden
farklı.Üstelik ücretsiz oluşu daha kullanıcıya ulaşması ve daha çok bilginin
aynı yerde, birçok yeni fikrin buluşmasına kaynaklık eden yeni bir ortam Linux.I – GİRİŞ
“Linux’un Çıkışı”
Linux Linus
Torvalds'ın dönem ödevi projesi olarak Unix tabanlı bir işletim sistemi yazmaya
başlamasıyla adını duyuran, dünya çapındaki amatör ve profesyonel binlerce
sistem programcısının gönüllü katılımıyla büyüyen, dağıtımı serbest olarak
yapılan, Unix tabanlı
"işletim sistemi çekirdeği
(operating system kernel)" yazılımıdır.Linux , Unix benzeri çok
kullanıcılı , profesyonel bir işletim sistemidir.
Internet
üzerinde dünyanın dört bir tarafından yardım elini uzatan programcılar Kernelin
tamamlanmasında yardımcı olmuşlardır. Linux bedava bir işletim sistemidir.
Kendisinin bedava olmasının yanı sıra programlarıda bedavadır vede tamamen
kaynak kodu kullanıcıya açıktır. Bunun sebebi ise Linux’u kendinizinde
geliştirmenizin istenmesidir. Dünyada 20 'nin üzerinde Linux dağıtımı vardır.
Bunlardan en ünlüleri vede en çok desteklenenleri Red Hat , Caldera , Mandrake
, Suse , Slackware olarak bilinir.Kurulum bölümünde anlatacağımız Corel de
bunlardan biridir. Linux' un ihtiyaç duyduğu sistem Windows'a oranla çok daha
ucuz bir sistemdir.
Linux
kerneli ile en güçlü rakiplerinden ayrılan, birbirinden ayrı birçok uygulama
yazılımı içeren, Unix tabanlı işletim sistemlerine verilen addır. Bu işletim
sistemleri için genelde "Linux işletim sistemi dağıtımları" terimi
kullanılır. Dağıtımlar farklı firmalar tarafından üretilen, dağıtımı serbest
olarak yapılan, kurulum kolaylığı ve içerdiği yazılımlar açısından büyük
farklar gösteren Linux işletim sistemi türevleridir.GNU'nun açılımı "GNU
is not Unix" demektir. İlk bakışta Unix'e bir tepki gibi görünse de,
Unix'in dağınık olarak geliştirilmesi sonucunda yerini daha dayanıksız ve zayıf
diğer bazı işletim sistemlerine bırakmasına bir tepkidir.Linux'u diğer işletim
sistemlerinden ayıran en önemli özellik sürekli gelişim halinde olmasıdır.
Gelişim kelimesinin anlamı ise bazı yazılım şirketlerinin yaptığı gibi
"yama" ya da "servis paketi" şeklinde kendini göstermez.
Yeni teknoloji ve yeni olanaklar uygulamalara ve Linux kerneline kısa bir
sürede yansır ve yeni versiyon olarak kendini gösterir. Bu yeniliklere ise çok
fazla para ödemek zorunda kalmazsınız, hatta çoğu zaman hiç para ödemezsiniz.
II – LİNUX KULLANMANIN NEDENİ
“Kullanım Alanı”
Günlük
çalışmalarınız için kullanacağınız her bilgisayarın bir işletim sistemine
ihtiyacı vardır.Kişisel bilgisayarınız üzerinde Unix işletim sistemi
kullanabileceksiniz. Tipik bir Linux dağıtımında çeşitli ağ hizmeti
sunucularından, metin düzenleyicilere kadar birçok yazılım bulunmaktadır.
Linux, eşdeğer donanım üzerinde diğer işletim sistemleri ile karşılaştırıldığında
ortalama olarak daha yüksek başarım gösterebilmektedir. Belirli uygulamalar
için bilgisayarınızda Linux işletim sisteminin bulunması büyük yarar
getirebilir, özellikle bilgisayarınız hakkında daha çok bilgi sahibi olmak
istiyorsanız, UNİX sistemler hakkında bilgi sahibi olmak istiyorsanız, yazılım
geliştirme konusunda çalışıyorsanız, ağ erişimi ve ağ hizmetleri konusunda
kullanmayı düşünüyorsanız yapacağınız tercih yerinde olacaktır. Linux'un birçok
avantajına rağmen, kullanışlı olmadığı durumlar da mevcuttur. özellikle
bilgisayarınızla oynamak, uğraşmak hoşunuza gitmiyorsa, işiniz (veya merakınız)
belirli bazı uygulamaları kullanmanızı gerektiriyorsa, bilgisayar oyunları
oynamak istiyorsanız Linux size göre olmayabilir.
Ayrıca farklı
kullanım tercihlerine göre de farklı linux sürümleri
kullanabilirsiniz.Görsellikten hoşlanan Corel, Red Hat ;sistem yönetiminden
hoşlananlar Mandrake, Suse ; çekirdek geliştirmek ve derlemek isteyen yada
programlama ile uğraşacaklarsa genellikle Debian ve Caldera sürümlerini tercih
eder.
“Yapısı ve Tercih Edilme Nedeni”
Teknik
özellikleri bakımından Linux eşsiz bir olanaktır. Bunların arasında sistem
çekirdeğine kendi gereksinimleriniz doğrultusunda eklenen veya çıkarılan
özellikler, kernel modüllerinin (cihaz sürücüleri) sistemin çalışması sırasında
yüklenebilmesi veya hafızadan çıkarılması, çoğu sistem ayarının sistem yeniden
başlatılmadan devreye girmesi gibi özellikler sayılabilir.
Linux sadece
Intel değil Macintosh,Sparc,Alpha gibi platformlarda da çalışabilir.Linux'un başka
işlemcilere taşınması işlemi Linux'a destek veren yazılımcılar tarafından
sürdürülmektedir.Çok az donanım ihtiyacı olduğu için Linux'u rahatlıkla
kurabilir ve kullanabilirsiniz..Linux'un kernel lisansı Linus Torvalds'a
aittir. Linus, bunu GNU GPL 'ye(General Public License) yerleştirmiştir.[2] Buna göre; serbestçe dağıtabilir,
değiştirebilir, kopyalayabilirsiniz. Ancak ileriki dağıtımlara bir kısıtlama
koyamazsınız. Ayrıca, kaynak odunu da yayınlamanız gerekir. Daha fazla bilgi
kernel kaynak kodu ile gelen Copying dosyasında bulabilirsiniz. Linux'la gelen
diğer birçok programda GNUGPL'e sahiptir . Eğer programcı iseniz, kaynak kodu
açık olan Linux'u kolayca kendinize göre düzenleyebilirseniz.Linux 'un 20'nin
üzerinde ayrı dağıtımı vardır.Hepsinin Linux çekirdeği aynidir sadece dosyalama
ve dizin yapısı farklıdır.Bu işletim sistemi diğer işletim sistemleriyle (OS/2,
Windows 95/98/NT gibi) bir arada çalışabilir, aynı diski kullanabilir.Linux
çalıştırmak için, eğer X Window kullanmıyorsanız 486DX2/66 ve 16Mb Ram
fazlasıyla işinizi görecektir. Bu konfigürasyona sahip bir marinada kurumun
ihtiyaç duyacağı tüm İnternet servisleri bulunur.UNİX, Unix System
Laboratories'in (USL) bir ticari markasıdır. Bu yüzden her bilgisayar firması
kendi makinasinda çalışacak UNİX işletim sistemini farklı adlarla (AIX, ULTRIX,
HP/UX gibi) yayınlamaktadır. Bunlara UNİX işletim sisteminin 'clone'lari
denmektedir. LINUX da bir UNİX clone'udur. Ve POSIX standardını
desteklemektedir. (POSIX=Portable Operating System Interface) LINUX'la herhangi
bir UNİX clone'u ile yapabileceğiniz bütün işlemleri yapabilirsiniz.
Linux şu anda
yaygın olmakla beraber son verilere göre diğer emsallerine göre önde gözükmektedir..IDC'nin son sunucu sistem
oranında Linux'un payı %24 ile ikinci sırada görünüyor.
Aynı zamanda
Linux ve Unix bu pazarda Windows NT'yi küçük bir yüzde ile geçtiği görülüyor.[2] Linux için uzmanlar geleceğin
işletim sistemi tanımlamasında bulunuyorlar.Onu kullanan kullanıcılarınsa
kullandığı bir diğer ifade ise "Rock Solid" yani kaya gibi sağlam
değimide yerinde bir değimdir.Linux 'un kökü yani linux kerneli diğer bir çok
işletim sistemine göre daha güçlüdür. [3]
III - ÖRNEK KURULUM
“Kuruluma Hazırlık”
Kullanıcıların
kullanım alışkanlıklarını göz önüne alarak kurulum bölümünde Corel Linux
kurulumu anlatılmıştır.Özellikle ev kullanıcılarının ve bir çok PC
kullanıcısının Windows kullandığını ve kullanım alışkanlıklarını bu yöne
yönlerdirmeleri, onları Linux kullanımında biraz yabancılık çekmesine neden
olabilir.Bu nedenle görsel uygulamalar için yazılımlar (CorelDraw
vb.)geliştiren Corel firması çıkardığı linux sürümündede yine görselliği elden
bırakmamış ve kullanıcıya kolayca kullanabileceği bir arayüz geliştirmiş.
Kurulum
sırasında, kullandığınız donanıma ait bazı parametreleri girmeniz istenebilir
(sistem her donanımı otomatik olarak tanıyamabilir). Bu yüzden donanımınıza ait
teknik bilgileri, özellikle ekranınızın kaldırabileceği tarama frekanslarını,
varsa Ethernet kartınız veya SCSI arabirinizin parametrelerini (IRQ ve IO adresi
gibi) hazır bulundurmanız yararlı olabilir.Özellikle bilgisayarın sabit
diskinin büyüklüğü (Mb cinsinden), türü (IDE, SCSI), hafıza (Mb cinsinden),
CDROM (varsa, IDE veya SCSI olmayan CD sürücülerin modeli) ve farenin tipi
bilinmelidir.
Disk alanı
En azından iki
disk alanını Linux için kullanmanız gerekecektir. Bu disk alanlarından bir
tanesi takas alanı (swap space) için ayrılacaktır.Yeni bir diskiniz varsa ya da
eski sisteminizden zaten kurtulmayı planlıyorsanız sorun yok, ancak boş ve
Linux için ayrılmayı bekleyen bir disk alanınız yok ise bazı DOS yazılımların
yardımıyla yeni disk bölümleri yaratmalısınız. Yapılması gerekenler ;
Floppy
diskette seçeneğini seçerseniz sizden bir disket yerleştirmenizi
isteyecektir.'Create Floppy' butonuna bastıktan sonra açılış disketini
hazırlayacaktır.
Diskete yazdırma işlemi bittiği
zaman disketi yuvasından çıkartın. Bilgisayarı tekrar başlattıktan sonra
disketten açılacak şekilde BIOS'tan ayarlayın.Anakartınız ve BIOS destekliyorsa
herhangi bir ek diskete gerek kalmadan kurulum yapabilirsiniz. Sadece Corel
Linux CD'sini yerine takmanız ve BIOS'tan açılış önceliğini CD'ye vermeniz
gerekecektir.
Bilgisayarınız
açılır açılmaz bir açılış ekranı ile karşılaşacaksınız. Bu esnada bilgisayar
kendi kendine açılmaya başlar ve karşınıza lisans anlaşması gelir Sözleşmeyi
okuduktan sonra kabul ettiğinizi Accept tuşuna basarak belirtiniz.Linux,
kurulum sırasında birden çok sanal ekran destekler. Her bir ekranı görebilmek
için ALT tuşu ve bir klavye üzerinden 1-5 arasında bir tuşa basmalısınız.
Sistem açıldığı anda 1.ekran (ALT-1)
üzerinde olursunuz. Diğer ekranların her birinden kurulum ve çekirdek mesajlarını görmek mümkün
olur.
Kuruluma Başlangıç
Kuruluma
başlarken size bir kullanıcı ismi girmeniz isteyecektir. Yalnız bu isim tek
kelime ve küçük harflerle yazılı olmalıdır. Ayrıca ekranın alt kısmında 3 tane
buton bulunmaktadır. Bu butonlar size kurulumun hangi aşamasında bulunduğunuzu
göstermektedir. İlk buton kurulumla ilgili ayarlar kısmında, ikinci buton paket
seçiminde ve son buton ise kurulum aşamasında olduğunuzu göstermektedir.
Kurulum Çeşidi
Corel
Linux için farklı tiplerde kurulum seçenekleri hazırlanmıştır. İlk olarak
karşımıza iki çeşit seçenek çıkmaktadır. Kurulum konusunda tecrübeli olmayanlar
için standart tip ve tecrübeli kullanıcılar için advanced tip vardır. standart
tipte yaygın olarak kullanılan paketler kullanıcı yerine seçilmiştir. Advanced
kısmında ise kullanıcının istediği paketleri seçmesine olanak
tanınmıştır.Advanced kısmı seçildiğinde yine karşımıza 4 değişik seçenek
sunulmaktadır. Sadece sistem dosyalarının kurulduğu "Desktop",
yazılım geliştirme ile ilgilenecekler için "Desktop Plus", ağda
sunucu amaçlı kullanacaklar için "Server" ve kurulacak paketleri
kendi seçmek isteyenler için "Custom" seçenekleri bulunmaktadır.
Ayrıca fare bu seçeneklerin üzerinde tutulduğunda daha ayrıntılı açıklamalar
gelecektir.
Paket Seçimi
Custom
seçeneği seçildiğinde yüklenecek paketlerin seçileceği bir menü gelir. Burada
paketler yandaki karenin işaretlenmesi ile seçilebilir. Ayrıca bazı paketlerin
yanındaki işaretlerin kaldırılamadığı görülecektir. Bunun sebebi ilgili paketin
sistem için gerekli olduğu veya daha önce seçilen bir paketin bu dosyaya
ihtiyaç duymasıdır.
Listede bulunan paket çeşitleri
ve içerikleri şunlardır:
* Admin : Sistem yöneticisinin (
yani root ) sistemi daha rahat yönetebilmesi için gerekli programlar bulunur.
* Base_utilities : Sistem için
gerekli program ve kütüphaneler bulunur. Bunların birçoğu sistemde bulunmak
zorundadır.
* Communications : Bilgisayarın fax çekme ve
başka bilgisayarlarla haberleşmesi için gerekli programları içerir.
* Development : Sistemi geliştirmek için
kullanılan programları çoğunlukla da programlama dillerini içerir.
* Documentation : Linux'u ve beraberindeki
programları daha rahat kullanabilmek için gerekli dokümanları içerir.
* Editors : Dosyaları oluşturmak ve onlar
üzerinde değişiklik yapmak için kullanılan joe, vi gibi programları içerir.
* Games : En basitinden en karmaşığına kadar
çok güzel oyunlar içerir.
* Graphics : Grafik oluşturma ve geliştirmede
kullanılan programları içerir. Örneğin; gimp adındaki program çoğu resim
formatını destekleyen bir grafik editörüdür.
* Interpreters : Perl , tcl/tk
gibi dillerin yazımında kullanılan geliştirme araçlarını içerir.
* Libraries : Sistemdeki
programların çalışması için gerekli programları içerir.
* Mail : Mail yazma filtreleme
programları ile mail sunucularını içerir.
* Mathematics : Basit bir hesap
makinesi ve matematiksel çizim programı içerir.
* Miscellanous : Sistem
çekirdeğini ve sql gibi yaygın olarak kullanılan araçları içerir.
* Network : Ağ için gerekli
programları içerir.
* Newsgroups : Haber grupları
için okuyucular içerir.
* Other_OSM_fs : Başka işletim
sistemleriyle bağlantıyı sağlayan programlar ile dosemu denilen ve linux içinde
dos kullanmaya yarayan bir programı içerir.
* Shells : Sistem için değişik
kabuk türlerini içerir.
* Sound : Ses için kütüphane ve
programlar içerir.
* Text_processing : Word dokümanı
göstericisi gibi değişik yazı tiplerini gösteren programlar ile sözlük içerir.
* Utilities : Arşivleme gibi
değişik programları içerir.
* Web_software : İnternet
tarayıcıları ile değişik web sunucularını içerir.
* X_window : Xwindows için
sunucular, ayarlama programları ve uygulamalar bulunur.
Disk Bölümleme
Paketler
seçildikten sonra Linux'u sabit diskte nasıl kuracağımızı soran bir pencere
gelir. Burada "Take Over Disk" seçeneği seçildiğinde diskin tamamğnğ
alır ve gerekli şekilde parçalara bölüp kullanır. "Use Free Disk
Space" seçeneğinde sabit disk üzerinde boş yer varsa bu kısma yükleme
yapar. "Install in DOS/Windows partition" seçeneğinde Windows veya
dos kurulu ise bu bölümlere belirtilen işletim sistemlerinin yanına yükler.
Yani Linux için başka bir sabit disk bölümü açmaz."Edit Partition
Table" seçeneğinde ise kullanıcı sabit disk bölümlerini kendi açar.Önümüze
çıkan pencerede sabit diskimiz (/dev/hda) ve onun hakkında bilgiler (içindeki
bölümler, bölümler) gelir. Linux için bölüm ayrılmamışsa "Add"
seçeneği ile yeni bölüm seçebiliriz. İlk önce swap alanı açmalıyız. Swap,
kısaca sabit diskte Linux 'un daha hızlı çalışması için açılan bellek olarak
tanımlanabilir. Bu alan ne kadar büyük olursa sizin için o kadar rahat
olacaktır. Standart olarak bilgisayarınızın belleğinin (RAM) iki katı
kullanılır. Ama 50 MB swap alanı kişisel bilgisayarlar için yeterlidir. Swap
alanını açmak için "Add" seçeneğini seçtikten sonra partition tipi
olarak "Linux Swap" seçeneği seçilmelidir. Bunun alt kısmında swap'
in boyutu MB cinsinden belirtilir. Swap' i açtıktan sonra Linux' u kuracağımız
bölümü açmalıyız. Yine "Add" seçeneğinden sonra tip olarak
"Linux" olarak belirtildikten sonra "Mount" yeri "/"
olarak belirtilmelidir. Mount sabit diskin hangi bölümünün hangi dizin olarak
gösterileceğini belirtir. "/" işareti kök dizini belirtir. Kök dizin
ise sistemin (yani Linux) kurulacağı dizindir. Ayrıca mount noktası olarak
listede bulunan "/usr", "/usr/local", "/home"
dizinleri de başka bölümlere mount edilebilir. Bu dizinlerin özelliği ise bu
dizinlerin çok kullanılıyor olmasıdır. Örneğin sisteme yeni kullanıcı
eklendiğinde bu kullanıcının dizini standart olarak /home dizininde
bulunur.Artık Linux' un kurulumu için herşey hazır. Bu aşamada ise bize kurulum
öncesinde sabit diskin hatalara karşı denetlenmesi ile ilgili bir seçenek
gelir."Scan for bad blocks while formatting" seçeneği seçildiğinde
yükleme öncesinde sabit diskte bir hata denetimi yapılır. Bu seçeneğin
seçilmesinde yarar vardır. Çünkü eğer hata varsa kurulum yarıda kalır ve sizin
herşeye yeniden bağlamanız gerekir. Tek dezavantajı ise kurulumu biraz
uzatmasıdır.Install seçeneği seçildiğinde kurulum başlayacaktır.
Kurulum
aşamasında dosyalar sabit diske kopyalanır ve bu arada dosyalar arasında
iletişim sağlanması için gerekli ayarlar yapılır. Dosyalar arasında iletişim
yapma işlemi biraz uzun sürebilmektedir.Kurulum sona erdiğinde karşımıza gelen
menüde açıkladığı gibi açılış disketini yerinden çıkarın ve ok tuşuna basın.
Sistem Ayarları
Makine
tekrar başlarken ekranda makinenizdeki işletim sistemine göre seçenek sayısı
değişen bir ekran gelecektir. Birinci seçeneği seçtiğinizde Corel Linux
açılmaya başlayacaktır.(Aslında diğer seçenekleri seçtiğinizde de başlar)
Bu seçeneğin özelliği açılış
mesajlarını kullanıcıya göstermemesidir. Linux'u ilk defa açarken sistem
ayarlarının yapıldığını ve bir süre beklemenizi belirten bir mesaj çıkacaktır.
Bu süre içinde işletim sistemi makinenizdeki donanımları tanımaya çalışacaktır.
Ses kartınızı ve ekran kartınızı bulduktan sonra Xwindows açılacaktır.
Kartınızdaki logon ekranında doğrudan ok tuşuna bastığınızda sistem
açılacaktır. Açıldıktan sonra gelen password menüsünden şifrenizi
değiştirebilirsiniz. Konsola dönmek için Ctrl+Alt+Fx (x=1,2,3,4,5,6) tuşlarını,
tekrar Xwindows'a dönmek için Alt+F7 tuş kombinasyonunu kullanabilirsiniz.
Eğer ekran
kartınızı tanımadıysa doğrudan konsola yani komut satırına gelirsiniz. Root
olarak sisteme girdikten sonra ekran kartınızı tanıtmak için xf86config komutunu
vermelisiniz. Bu komutu verdikten sonra size ilk önce fare tipinizi, daha sonra
monitörünüzle ilgili sorular soracaktır. Monitörünüzün çözünürlüğünü uygun
seçenek ile seçtikten sonra dikey tarama hızını seçin. En uygun olan 40-150
olandır. Birkaç seçenek sonra ekran kartınızın markasını seçeceksiniz. Uygun
çözünürlükleri de verdikten sonra ayarlama bitecektir. Eğer ekran kartınız
listede yoksa internetten bununla ilgili haberleri takip ederek çözüme
ulaşabilirsiniz (xfree86.org)
Ses kartınızı
tanıtmak için sndconfig komutunu vermelisiniz. Eğer ses kartınız
destekleniyorsa hemen tanınacak ve ayarları yapılacaktır. Ses kartınız SBLive
veya awe64 ise opensource.creative.com adresinden gerekli sürücüleri
alabilirsiniz.
Yazıcınızı
tanıtmak için ise Xwindow'da ana menüdeki Control-Center seçeneğini
seçmelisiniz. Menünün sol tarafında printer config kısmını göreceksiniz.
“İnternete Bağlanmak”
Bağlantınıyı gerçekleştirmek için
öncelikle aşağıdaki internet ve ağ öğelerinin değerlerini bilmemiz
gerekmektedir.Eğer bir ağa bağlı iseniz ağ özelliklerini ve ağa bağlanabilmek
için gerekli bilgileri sistem yöneticinizden öğrenin.
*Makinanızın IP adresi : 1 4 adet
birbirinden nokta karakteriyle ayrılmış rakamlardan oluşmalıdır.
*Ağ maskesi : Yine IP adresine
benzer şekildedir, genellikle" 255.255.255.0" gibi bir rakamdır.
*Arayüz (gateway) adresi :
Bilgisayarınızın dış dünyaya açılan kapısı
*Alan adı sunucusu (DNS) IP
adresi : Makine adından IP adresini bulmak için kullanılır.
*Alan adı (domain name), örnek
olarak "sakarya.edu.tr"
*Makine adı (host name), örnek
olarak "bilgi.sakarya.edu.tr"
İnternete
bağlanmak için en yaygın olan ve hemen hemen tüm linux sürümlerinde bulunan bir
Linux Xwindow programı olan Kppp yi kullanacağız.X Window altındayken Alt+F2
tuş kombinasyonu ile önümüze gelen iletişim kutusuna Kppp yazarak Kppp yi
çalıştırabiliriz.
Programı
çalıştırdıktan sonra; SETUP dügmesine basmalısınız. Bu sayede KPPP ile ilgili
ayarların yapıldığı pencere ekrana gelir.
"ACCOUNTING" sekmesi
ile kullanağınız bağlantıların özelleşmiş ayarlarını yapabilirsiniz. Bu ayarlar
altında "New..." yazan düğme ile kullanmak istediğiniz ayarlar
topluluğunu düzenleyebilirsiniz. Ilk sekme altında "Dial Setup"
ayarları yapılmaktadir. "Connection Name" kısmına bu ayarlar
topluluğuna vermek istediğiniz ismi yazmalısınız. "Phone Number"
bölemesine internet servis sağlayıcınızın size verdiği telefon numarasınız
yazmalısınız.
"Authetication"
seçeneklerinden;
"Script-Based" seçeneği
ile bağlanmak istediğiniz servis sağlayıcının siz bağlandığınızda terminallerde
şifre, kullanıcı isminin vs. istenmesi ve verilecek cevapların programca bir
yığın dosyası halinde kullanılması ve bağlantının otomatikleştirilmesi için
kullanılır.
Eğer Superonline, Garanti.Net,
Turk.net gibi bu şifreleme yöntemini kullanan bir servis sağlayıcı ile
çalışıyorsanız yapmanız gerekenler; Bir terminal ekranında sistem
sağlayıcınızın kullanıcı adı, şifre istediği imleçlerin belirlemesi
("username:", "login:" "password:" gibi). Ancak
bunlar bilinmiyor ise genelde kullanılan imlecin sonunda ":"
bulunmaktadır. Ve sadece bu ":" kullanılabilir. Sekmeler arasında
bulunan Login-Script sekmesi altında; SEND ve EXPECT çiftleri ile işlem
yapılır. Ilk önce EXPECT seçilir ve yandaki boşluğa ":" yazılır. "ADD"
tuşu ile bu metin yığına eklenir. SEND seçilerek gönderilmesi gerekilen bilgi
(kullanıcı adı veya şifre) yazılır ve sonra yığına eklenir. Gerektiği kadar bu
kullanılarak bağlantı sağlanır.
"PAP" genelde
Ms-Windows sunucularının kullandığı şifreleme sistemidir. kullanıcı adı, şifre gibi
bilgiler terminallerde direkt olarak girilmez ve ayrı bir protokol ile
gönderilir, bu seçenek ile böyle bir sunucuya bağlanmak için kullanılacak
seçenektir. Ve kullanıcı ismi, şifre bilgileri programın ana ekranındaki
gerekli yerlere yazılmadır.
"Terminal-Based"
seçeneği ise bağlantı anında sizin gerekli girişleri yapmanız için bir terminal
ekranı açmaktadır.
DNS sekmesinde ise gerekli olan
bilgiler; kullanacağınız alan adı sunucularının IP'leridir. Bu DNS IP
numarasını mutlaka servis sağlayıcınızdan öğrenmeli ve kutucuğa yazmalısınız.
"DEVICE" bölmesinde ise
modeminizin bağlı olduğu portu seçmelisiniz. /dev/cua0 dos altındaki com1'e
denk gelmektedir. cua1 ise com2... ve sırayla devam eder.
"MODEM" bölümünde
modeminizle ilgili ayarları yapabilirsiniz.
"PPP" bölümünde
kullanacağınız pppd programının yerini, gerekli argümanları ayarlayabilir ve
kppp'nin bazı davranışlarını belirleyebilirsiniz. Program çalıştırıldığında en
üstteki seçmeli bölmeden kullanmak istediğiniz bağlantı ayarlarını seçmelisiniz.
Şifreleme yönteminize göre aşağıdaki bölmelere şifre, kullanıcı adlarını
girmelisiniz.
Show Log window seçeneği ise
bağlantı gerçeklemesi öncesi ve sonrasında kullanılan komutları ve cevapları
görüntüler. "CONNECT" tuşuna bir dokunuş ile artık internete bağlanabilirsiniz.
IV - LINUX VE PROGRAMLAMA
Linux işletim
sistemi altında hemen hemen tüm programlama dilleri ile programlama
yapilabilinir.Bu dillerin derleyicileri büyük linux sürümlerinde(red
hat,slackware,suse,vb) hazır bulunur.Bu yüzden linux altında programlama ile
uğraşmak isteyenler daha sonra zorluk çıkmaması için linux'un tüm paketlerini
kurmalılardır.Sabit diskinde yeri az olan kullanıcılar ise bu derleyicilere
internetten rahatlıkla ulaşabilirler.[4]
Linux altında yaygın tüm programlama dillerini destekleyen programlara bedava
ulasmak mümkündür.
Eğer
linux altında programlama yapılacaksa genelde C ve C++ seçilmelidir,çünkü C/C++
en esnek programlama dilidir ve C/C++ ile yapılmış program örneği oldukça
fazladır.Linux altındaki programlar GNU lisansına sahiptir.Bu lisansın manası
GNU lisanslı programı bekada kullanabileceğiniz,ne yaptığınızı belirtmek
şartıyla istediğiniz değişikliği yapabileceğiniz ve yazarın adini belirterek
programı kendiniz yaptığı herhangi bir programda kullanabileceğinizdir. programları
yazmak için herhangi bir metin editörü kullanılabilinir. Windows ve dos altında
syntax highlighting tabir edilen( yazdığınız koddaki fonksiyon ve değişkenlerin
belli renkler alması) editörlerinin benzerleri linux otamanda da
mevcuttur.Bunlara örnek olarak emacs,rhide ve lpe verilebilir.Tabii ki bu
editörler daha çok C ve C++ dilleri için hazırlanmıştır.Emacs çoğu linux
sürümünde standart bulunur.
Rhide programı Borland C For Dos
programının bir benzeri.Lpe ise pico metin editörünün renklisi olarak
düşünülebilir. Bu işletim sisteminde visual programlamanın olmadığını
zannedenler çok yanılırlar.Linux Windows’u diyebileceğimiz X-window sunucusu
ortaya çıkan birçok pencere yöneticisiyle MS windows'un sağladığı görselliği
yakalamıştır.
Yıllardır hemen hemen tüm linux
sürümlerinde bulunan pencere yöneticisi kde ise programcılar tarafından en çok
kullanılan pencere yöneticisidir.Troll tech.
tarafından üretilen ve GNU lisansı ile programlama yapacak programcılar
için bedava olan qt kütüphaneleri de visual programlamada büyük kolaylık
sağlamıştır.Linux altında visual programlama henüz emekleme aşamasında olmasına
rağmen Çok hızlı gelişmektedir.Su anda beta sürümü bulunan kdevelop programı
linux'un C builder'idir.Daha önce Visual C yada C builder'la uğraşanlar bu
programı kullanırken yabancılıkçekmeyeceklerdir.Ayrıca diyalog ya da api
geliştirmek için de bir çok program internette kullanıma hazır bulunmaktadır. Windows
altında C ile uğraşanlar
Linux altında eğer ANSI C ile
uğraşacaklarsa pek zorluk çekmeyeceklerdir.
V – SONUÇ
“Artısı ve eksisiyle yeni bir anlayış...”
Linux işletim
sistemini geliştirenlerin ticari kaygılar gütmemeleri bazı ticari yazılımların
Linux üzerinde gelişmemesine sebep olmuştur. Linux üzerinde belirli konularda
diğer işletim sistemlerinden aşağı kalmayan yazılımlar bulunmasına rağmen,linux
üzerinde yer alan çözümlerin hepsi, basit kullanıcıların rahatça
kullanabileceği düzeyde değildir. Bazı çözümler kullanıcıların belirli bir
yazılım ve işletim sistemi bilgisine sahip olmalarını gerektirmektedir.Sonuç
olarak: Diğer işletim sistemleri ile yapamadığınız birçok uygulamayı Linux
sayesinde gerçekleştirebilirsiniz. Belirli bir donanım ile gösterdiği
performansın bir çok işletim sisteminin üzerinde olduğunu ortada olan bir
gerçek. Ne var ki her uygulama için Linux'un ideal bir çözüm olarak ortaya
çıkmadığının bilincinde olmak gerekir. Belki ilerleyen senelerde üzerinde
geliştirilen uygulama yazılımları daha çok kişiyi başka işletim sistemleri
kullanmaktan vazgeçirecektir. Ve geleceğin işletim sistemi olarak milyonlarca
kullanıcıya sorun yaratmadan bilgisayar kullanmanın en ince yararlarını bile
gösterecektir.Sadece işletim sisteminin maliyeti açısından değil, verdiği
performans için ihtiyaç duyduğu donanım açısından da çok ucuzdur. Üstüne üstlük
çok kullanılan ve bol yedek parçası bulunan bir platform altında çalıştığı için
belirli bir Linux sisteminin performansını artırmak için yapılması gereken
yatırım başka bir Unix iş istasyonunu aynı oranda geliştirmek için gereken
yatırıma göre çok düşüktür.Linux hakkında daha fazlasını öğrenmek hiç de zor
olmayacaktır ; internet üzerinde oluşmuş kullanıcı grupları , Linux geliştiren
yazılım firmaları,ve Linux ‘a gönül vermiş insanların oluşturduğu dökümanlara
interent üzerinden ulaşmak hiç de zor değil.Linux hakkında herşey internette ve
bir tık kadar size yakın...
VI - KAYNAKÇA
[1] Türkiye Linux Kullanıcılar Grubu,
www.linux.org. tr\haberler
[2] Kadir TUZTAŞ ,”Linux Windows’a Karşı” ,Chip
Haziran 2000
[3] Linux Lisansı & Telif Hakları, www.linux.org
[4] Linux Appletleri Ve Kaynak Programları,
www.linuxapps.com
[5] Görkem ÇETİN ,Linux ta Kabuk Programlama ,
1999
0 yorum:
Yorum Gönder